Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

without knowing it

  • 1 imprudens

    imprūdens ( inpr-), entis, adj. [2. inprudens], not foreseeing, not anticipating or expecting, without knowing, unaware, ignorant, inconsiderate, inadvertent, imprudent (class.; syn.: inconsideratus, incautus, improvidus).
    (α).
    Absol.:

    equites missi nocte iter conficiunt, imprudentes atque inopinantes hostes aggrediuntur,

    Caes. B. C. 2, 38, 4; cf. id. ib. 2, 6, 3:

    equites imprudentibus omnibus de improviso advolasse,

    Hirt. B. G. 8, 36, 3; Caes. B. G. 3, 29, 1; id. B. C. 2, 3, 1; id. B. G. 5, 15, 3:

    haec omnia imprudente L. Sulla facta esse certe scio,

    without the knowledge of, Cic. Rosc. Am. 8, 21:

    scripsi etiam illud quodam in libello, qui me imprudente et invito excidit,

    id. de Or. 1, 21, 94:

    namque tu me inprudentem obrepseris,

    Plaut. Trin. 1, 2, 22:

    plus hodie boni feci imprudens quam sciens ante hunc diem umquam,

    unconsciously, Ter. Hec. 5, 4, 40; cf. id. Heaut. 4, 1, 20:

    adulescens,

    inexperienced, id. Eun. 3, 1, 40:

    probe horum facta imprudens depinxit senex,

    without knowing it, id. Phorm. 2, 1, 38:

    ut mihi imprudens M. Servilium praeterisse videare,

    Cic. Brut. 77, 269 (cf. the opp. prudens praetereo, Hor. S. 1, 10, 88):

    qua (definitione) tu etiam imprudens utebare nonnumquam,

    Cic. Fin. 2, 2, 5:

    quod ex prima statim fronte dijudicare imprudentium est,

    Quint. 12, 7, 8; 7, 1, 40:

    numquam imprudentibus imber Obfuit, i. e. ignaris,

    Verg. G. 1, 373 Serv. — Transf., of inanim. and abstr. things:

    non imprudens consilium, si aditum haberet,

    Petr. 102, 3: ne casu inprudentes suae naves in classem adversariorum inciderent, Auct. B. Afr. 11, 4.— Comp.:

    quicquid horum ab imprudentioribus fiet (fieri autem nisi ab imprudentibus non potest), neglegendum,

    Sen. Const. Sap. 19.— Sup.:

    multa facit (sapiens), quae ab imprudentissimis aut aeque fieri videmus aut peritius aut exercitatius,

    Sen. Ep. 90, 33; id. Const. Sap. 19, 1.—
    (β).
    With gen.:

    imprudentes legis,

    ignorant, Cic. Inv. 2, 31, 95:

    religionis,

    Liv. 31, 14, 7:

    maris,

    id. 34, 9, 9:

    aetatum,

    Quint. 1, 1, 20.—Of inanim. and abstr. things:

    frons tenera imprudensque laborum,

    that has not experienced, Verg. G. 2, 372:

    antiquitatis imprudens consuetudo,

    Col. 3, 18, 1.—
    * (γ).
    With an object-clause:

    non imprudens usurum eum rabie, qua, etc.,

    Curt. 8, 8.—Hence, imprūdenter ( inpr-), adv., without foresight, unknowingly, ignorantly, inconsiderately, imprudently: etsi te nihil temere, nihil imprudenter facturum judicaram, [p. 910] Caes. ap. Cic. Att. 10, 8, B, 1; Cic. Ac. 1, 6, 22:

    facere,

    Nep. Han. 2, 6:

    (Codrus) imprudenter rixam ciens interemptus est,

    Vell. 1, 2, 1.— Comp.:

    ad flammam accessit imprudentius,

    Ter. And. 1, 1, 103.

    Lewis & Short latin dictionary > imprudens

  • 2 imprudenter

    imprūdens ( inpr-), entis, adj. [2. inprudens], not foreseeing, not anticipating or expecting, without knowing, unaware, ignorant, inconsiderate, inadvertent, imprudent (class.; syn.: inconsideratus, incautus, improvidus).
    (α).
    Absol.:

    equites missi nocte iter conficiunt, imprudentes atque inopinantes hostes aggrediuntur,

    Caes. B. C. 2, 38, 4; cf. id. ib. 2, 6, 3:

    equites imprudentibus omnibus de improviso advolasse,

    Hirt. B. G. 8, 36, 3; Caes. B. G. 3, 29, 1; id. B. C. 2, 3, 1; id. B. G. 5, 15, 3:

    haec omnia imprudente L. Sulla facta esse certe scio,

    without the knowledge of, Cic. Rosc. Am. 8, 21:

    scripsi etiam illud quodam in libello, qui me imprudente et invito excidit,

    id. de Or. 1, 21, 94:

    namque tu me inprudentem obrepseris,

    Plaut. Trin. 1, 2, 22:

    plus hodie boni feci imprudens quam sciens ante hunc diem umquam,

    unconsciously, Ter. Hec. 5, 4, 40; cf. id. Heaut. 4, 1, 20:

    adulescens,

    inexperienced, id. Eun. 3, 1, 40:

    probe horum facta imprudens depinxit senex,

    without knowing it, id. Phorm. 2, 1, 38:

    ut mihi imprudens M. Servilium praeterisse videare,

    Cic. Brut. 77, 269 (cf. the opp. prudens praetereo, Hor. S. 1, 10, 88):

    qua (definitione) tu etiam imprudens utebare nonnumquam,

    Cic. Fin. 2, 2, 5:

    quod ex prima statim fronte dijudicare imprudentium est,

    Quint. 12, 7, 8; 7, 1, 40:

    numquam imprudentibus imber Obfuit, i. e. ignaris,

    Verg. G. 1, 373 Serv. — Transf., of inanim. and abstr. things:

    non imprudens consilium, si aditum haberet,

    Petr. 102, 3: ne casu inprudentes suae naves in classem adversariorum inciderent, Auct. B. Afr. 11, 4.— Comp.:

    quicquid horum ab imprudentioribus fiet (fieri autem nisi ab imprudentibus non potest), neglegendum,

    Sen. Const. Sap. 19.— Sup.:

    multa facit (sapiens), quae ab imprudentissimis aut aeque fieri videmus aut peritius aut exercitatius,

    Sen. Ep. 90, 33; id. Const. Sap. 19, 1.—
    (β).
    With gen.:

    imprudentes legis,

    ignorant, Cic. Inv. 2, 31, 95:

    religionis,

    Liv. 31, 14, 7:

    maris,

    id. 34, 9, 9:

    aetatum,

    Quint. 1, 1, 20.—Of inanim. and abstr. things:

    frons tenera imprudensque laborum,

    that has not experienced, Verg. G. 2, 372:

    antiquitatis imprudens consuetudo,

    Col. 3, 18, 1.—
    * (γ).
    With an object-clause:

    non imprudens usurum eum rabie, qua, etc.,

    Curt. 8, 8.—Hence, imprūdenter ( inpr-), adv., without foresight, unknowingly, ignorantly, inconsiderately, imprudently: etsi te nihil temere, nihil imprudenter facturum judicaram, [p. 910] Caes. ap. Cic. Att. 10, 8, B, 1; Cic. Ac. 1, 6, 22:

    facere,

    Nep. Han. 2, 6:

    (Codrus) imprudenter rixam ciens interemptus est,

    Vell. 1, 2, 1.— Comp.:

    ad flammam accessit imprudentius,

    Ter. And. 1, 1, 103.

    Lewis & Short latin dictionary > imprudenter

  • 3 inprudens

    imprūdens ( inpr-), entis, adj. [2. inprudens], not foreseeing, not anticipating or expecting, without knowing, unaware, ignorant, inconsiderate, inadvertent, imprudent (class.; syn.: inconsideratus, incautus, improvidus).
    (α).
    Absol.:

    equites missi nocte iter conficiunt, imprudentes atque inopinantes hostes aggrediuntur,

    Caes. B. C. 2, 38, 4; cf. id. ib. 2, 6, 3:

    equites imprudentibus omnibus de improviso advolasse,

    Hirt. B. G. 8, 36, 3; Caes. B. G. 3, 29, 1; id. B. C. 2, 3, 1; id. B. G. 5, 15, 3:

    haec omnia imprudente L. Sulla facta esse certe scio,

    without the knowledge of, Cic. Rosc. Am. 8, 21:

    scripsi etiam illud quodam in libello, qui me imprudente et invito excidit,

    id. de Or. 1, 21, 94:

    namque tu me inprudentem obrepseris,

    Plaut. Trin. 1, 2, 22:

    plus hodie boni feci imprudens quam sciens ante hunc diem umquam,

    unconsciously, Ter. Hec. 5, 4, 40; cf. id. Heaut. 4, 1, 20:

    adulescens,

    inexperienced, id. Eun. 3, 1, 40:

    probe horum facta imprudens depinxit senex,

    without knowing it, id. Phorm. 2, 1, 38:

    ut mihi imprudens M. Servilium praeterisse videare,

    Cic. Brut. 77, 269 (cf. the opp. prudens praetereo, Hor. S. 1, 10, 88):

    qua (definitione) tu etiam imprudens utebare nonnumquam,

    Cic. Fin. 2, 2, 5:

    quod ex prima statim fronte dijudicare imprudentium est,

    Quint. 12, 7, 8; 7, 1, 40:

    numquam imprudentibus imber Obfuit, i. e. ignaris,

    Verg. G. 1, 373 Serv. — Transf., of inanim. and abstr. things:

    non imprudens consilium, si aditum haberet,

    Petr. 102, 3: ne casu inprudentes suae naves in classem adversariorum inciderent, Auct. B. Afr. 11, 4.— Comp.:

    quicquid horum ab imprudentioribus fiet (fieri autem nisi ab imprudentibus non potest), neglegendum,

    Sen. Const. Sap. 19.— Sup.:

    multa facit (sapiens), quae ab imprudentissimis aut aeque fieri videmus aut peritius aut exercitatius,

    Sen. Ep. 90, 33; id. Const. Sap. 19, 1.—
    (β).
    With gen.:

    imprudentes legis,

    ignorant, Cic. Inv. 2, 31, 95:

    religionis,

    Liv. 31, 14, 7:

    maris,

    id. 34, 9, 9:

    aetatum,

    Quint. 1, 1, 20.—Of inanim. and abstr. things:

    frons tenera imprudensque laborum,

    that has not experienced, Verg. G. 2, 372:

    antiquitatis imprudens consuetudo,

    Col. 3, 18, 1.—
    * (γ).
    With an object-clause:

    non imprudens usurum eum rabie, qua, etc.,

    Curt. 8, 8.—Hence, imprūdenter ( inpr-), adv., without foresight, unknowingly, ignorantly, inconsiderately, imprudently: etsi te nihil temere, nihil imprudenter facturum judicaram, [p. 910] Caes. ap. Cic. Att. 10, 8, B, 1; Cic. Ac. 1, 6, 22:

    facere,

    Nep. Han. 2, 6:

    (Codrus) imprudenter rixam ciens interemptus est,

    Vell. 1, 2, 1.— Comp.:

    ad flammam accessit imprudentius,

    Ter. And. 1, 1, 103.

    Lewis & Short latin dictionary > inprudens

  • 4 inprudenter

    imprūdens ( inpr-), entis, adj. [2. inprudens], not foreseeing, not anticipating or expecting, without knowing, unaware, ignorant, inconsiderate, inadvertent, imprudent (class.; syn.: inconsideratus, incautus, improvidus).
    (α).
    Absol.:

    equites missi nocte iter conficiunt, imprudentes atque inopinantes hostes aggrediuntur,

    Caes. B. C. 2, 38, 4; cf. id. ib. 2, 6, 3:

    equites imprudentibus omnibus de improviso advolasse,

    Hirt. B. G. 8, 36, 3; Caes. B. G. 3, 29, 1; id. B. C. 2, 3, 1; id. B. G. 5, 15, 3:

    haec omnia imprudente L. Sulla facta esse certe scio,

    without the knowledge of, Cic. Rosc. Am. 8, 21:

    scripsi etiam illud quodam in libello, qui me imprudente et invito excidit,

    id. de Or. 1, 21, 94:

    namque tu me inprudentem obrepseris,

    Plaut. Trin. 1, 2, 22:

    plus hodie boni feci imprudens quam sciens ante hunc diem umquam,

    unconsciously, Ter. Hec. 5, 4, 40; cf. id. Heaut. 4, 1, 20:

    adulescens,

    inexperienced, id. Eun. 3, 1, 40:

    probe horum facta imprudens depinxit senex,

    without knowing it, id. Phorm. 2, 1, 38:

    ut mihi imprudens M. Servilium praeterisse videare,

    Cic. Brut. 77, 269 (cf. the opp. prudens praetereo, Hor. S. 1, 10, 88):

    qua (definitione) tu etiam imprudens utebare nonnumquam,

    Cic. Fin. 2, 2, 5:

    quod ex prima statim fronte dijudicare imprudentium est,

    Quint. 12, 7, 8; 7, 1, 40:

    numquam imprudentibus imber Obfuit, i. e. ignaris,

    Verg. G. 1, 373 Serv. — Transf., of inanim. and abstr. things:

    non imprudens consilium, si aditum haberet,

    Petr. 102, 3: ne casu inprudentes suae naves in classem adversariorum inciderent, Auct. B. Afr. 11, 4.— Comp.:

    quicquid horum ab imprudentioribus fiet (fieri autem nisi ab imprudentibus non potest), neglegendum,

    Sen. Const. Sap. 19.— Sup.:

    multa facit (sapiens), quae ab imprudentissimis aut aeque fieri videmus aut peritius aut exercitatius,

    Sen. Ep. 90, 33; id. Const. Sap. 19, 1.—
    (β).
    With gen.:

    imprudentes legis,

    ignorant, Cic. Inv. 2, 31, 95:

    religionis,

    Liv. 31, 14, 7:

    maris,

    id. 34, 9, 9:

    aetatum,

    Quint. 1, 1, 20.—Of inanim. and abstr. things:

    frons tenera imprudensque laborum,

    that has not experienced, Verg. G. 2, 372:

    antiquitatis imprudens consuetudo,

    Col. 3, 18, 1.—
    * (γ).
    With an object-clause:

    non imprudens usurum eum rabie, qua, etc.,

    Curt. 8, 8.—Hence, imprūdenter ( inpr-), adv., without foresight, unknowingly, ignorantly, inconsiderately, imprudently: etsi te nihil temere, nihil imprudenter facturum judicaram, [p. 910] Caes. ap. Cic. Att. 10, 8, B, 1; Cic. Ac. 1, 6, 22:

    facere,

    Nep. Han. 2, 6:

    (Codrus) imprudenter rixam ciens interemptus est,

    Vell. 1, 2, 1.— Comp.:

    ad flammam accessit imprudentius,

    Ter. And. 1, 1, 103.

    Lewis & Short latin dictionary > inprudenter

  • 5 īgnōrāns

        īgnōrāns antis, adj.    [P. of ignoro], not knowing, ignorant: Fovit volnus lymphā Ignorans, without knowing its power, V.: eventūs belli, Cs.
    * * *
    (gen.), ignorantis ADJ
    ignorant (of), unaware, not knowing; ignorant of Christian truth (Souter)

    Latin-English dictionary > īgnōrāns

  • 6 imprūdēns (in-pr-)

        imprūdēns (in-pr-) entis, adj.,    not foreseeing, not expecting, without knowing, unaware, unsuspecting, ignorant, inconsiderate, heedless, inadvertent: dico omnia, T.: imprudentīs hostīs adgredi, Cs.: milites, off their guard, Cs.: libellus, qui me imprudente et invito excidit: adulescens, inexperienced, T.: numquid ego illi Imprudens faciam? inadvertently, H.: numquam imprudentibus imber Obfuit, unwarned, V.: harum rerum, T.: legis, ignorant: impendentium malorum, without apprehension: frons laborum, not experienced in, V.

    Latin-English dictionary > imprūdēns (in-pr-)

  • 7 Telegoni

    Tēlĕgŏnus, i, m., = Têlegonos, son of Ulysses and Circe, who, when he came to Ithaca, killed his father without knowing him; on his return he founded Tusculum, Hyg. Fab. 127; Hor. C. 3, 29, 8; Prop. 2, 32 (3, 30), 4; Ov. F. 3, 92; 4, 71; Stat. S. 1, 3, 83; Sil. 7, 692; 12, 535; Hyg. Fab. 127.—As an appellative: Tēlĕgŏni, ōrum, the amatory poems of Ovid, so called because his misfortunes arose from them, Ov. Tr. 1, 1, 114.

    Lewis & Short latin dictionary > Telegoni

  • 8 Telegonus

    Tēlĕgŏnus, i, m., = Têlegonos, son of Ulysses and Circe, who, when he came to Ithaca, killed his father without knowing him; on his return he founded Tusculum, Hyg. Fab. 127; Hor. C. 3, 29, 8; Prop. 2, 32 (3, 30), 4; Ov. F. 3, 92; 4, 71; Stat. S. 1, 3, 83; Sil. 7, 692; 12, 535; Hyg. Fab. 127.—As an appellative: Tēlĕgŏni, ōrum, the amatory poems of Ovid, so called because his misfortunes arose from them, Ov. Tr. 1, 1, 114.

    Lewis & Short latin dictionary > Telegonus

  • 9 conscius

    con-scĭus, a, um, adj. [scio], that knows something in company with others or by himself, knowing with others or self-knowing (freq. in all periods and species of composition).
    I.
    Knowing or conscious of something with another, privy to; and subst., a (male or female) participant in a thing, an accessory, accomplice, confidant, etc.; constr. with the gen., dat., in, and de aliquā re, an obj.- or rel.-clause, or absol. (cf. Rudd. II. p. 71).
    (α).
    With gen. with or without dat. pers. (cf. b infra):

    qui tam audacis facinoris mi conscius,

    Ter. Phorm. 1, 3, 4; cf.:

    alius alii tanti facinoris conscii,

    Sall. C. 22, 2:

    si conscius Dymno tanti sceleris fuissem,

    Curt. 6, 10, 20; and:

    nondum tot flagitiorum exercitui meo conscius,

    Tac. A. 1, 43:

    T. Pomponius, homo omnium meorum in te studiorum et officiorum maxime conscius,

    Cic. Fam. 5, 5, 1; so,

    maleficii,

    id. Clu. 22, 59:

    conjurationis,

    Sall. C. 37, 1:

    ante actae vitae,

    Liv. 9, 26, 14:

    infirmitatis nostrae,

    Quint. 10, 3, 19:

    interficiendi Postumi Agrippae,

    Tac. A. 3, 30; cf.:

    Caesarianae necis,

    Suet. Ner. 3;

    and necis (opp. auctor),

    id. ib. 33:

    peccati erilis,

    Hor. S. 2, 7, 60:

    adjutores quosdam, conscios sui ( = sui consilii) nactus,

    Caes. B. C. 3, 108, 2.— Poet.:

    arva versi regis,

    Ov. M. 7, 385; cf.:

    quorum nox conscia sola est,

    id. ib. 13, 15:

    fati sidera,

    Verg. A. 4, 519:

    mentis,

    Ov. H. 17, 265 al. —
    (β).
    With dat.:

    huic facinori tanto tua mens liberalis conscia esse non debuit,

    Cic. Cael. 21, 52:

    temeritati et mendacio meo,

    id. Verr. 2, 4, 56, § 124 (quoted in Arus. Mess. p. 220 Lind.):

    Fabricium quem... conscium illi facinori fuisse arbitrabatur,

    Cic. Clu. 20, 56 al.:

    verbis,

    Tib. 1, 9, 41:

    coeptis,

    Ov. M. 7, 194.— Poet.:

    sacris nox,

    Ov. M. 6, 588 Heins.:

    deliciis meis antra,

    id. H. 15, 138:

    conubiis aether,

    Verg. A. 4, 168 Wagn. N. cr.:

    gens nascenti conscia Nilo,

    Luc. 1, 20.—
    (γ).
    With in:

    mihi in privatis omnibus conscius,

    Cic. Att. 1, 18, 1; so,

    conscius vestris in lacrimis adfueram,

    Prop. 1, 10, 2.—
    * (δ).
    With de:

    addit ad extremum, se audisse a Curione his de rebus conscium esse Pisonem,

    Cic. Att. 2, 24, 3; cf. conscientia, II. A. b.—
    (ε).
    With rel.-clause:

    multis consciis quae gereretur,

    Nep. Dion, 8, 4.—
    (ζ).
    Absol.:

    nec mihi conscius est ullus homo,

    Plaut. Rud. 4, 2, 21; id. Truc. 1, 1, 40; cf.:

    fac me consciam,

    id. Cist. 2, 3, 46; Ter. Heaut. 1, 1, 69; Cic. Att. 2, 24, 1; cf. Nep. Milt. 3, 6; Quint. 5, 7, 37; Tac. A. 1, 5; Hor. C. 3, 6, 29.— Poet.:

    cetera nox et nos et turris conscia novit,

    Ov. H. 18, 105:

    silva,

    id. M. 2, 438:

    rubor,

    Cat. 65, 24 al. —Hence, subst.: conscĭus, i, m., of those who are participants in a crime, conspiracy, etc., a partaker, jointconspirator, accessory, accomplice, confidant, etc., Nep. Dion, 9, 1; Quint. 4, 2, 48; 9, 2, 81 sq.; Suet. Dom. 10:

    consciorum nomina exponere,

    Curt. 8, 6, 24:

    Othonis,

    Tac. H. 1, 39 al.:

    se (sacerdotes Germanorum) ministros deorum, illos (equos) conscios putant (sc. deorum),

    id. G. 10.—
    II.
    With sibi, knowing something in one's self, conscious of.
    A.
    In gen., in a good and bad sense.
    (α).
    With gen.:

    qui (sc. populus Romanus) si alicujus injuriae sibi conscius fuisset, etc.,

    Caes. B. G. 1, 14; so,

    sibi nullius culpae,

    Cic. Off. 3, 18, 73:

    mihi dissimulati in ullā parte judicii,

    Quint. 3, 6, 64:

    sibi irae et iracundiae,

    Suet. Claud. 38:

    sermonis adversus majestatem tuam habiti nullius conscii sumus nobis,

    Curt. 7, 1, 21:

    mens sibi recti,

    Verg. A. 1, 604; cf.

    without sibi,

    Ov. F. 4, 311:

    admissae nequitiae,

    Prop. 1, 15, 38:

    audacis facti (lupus),

    Verg. A. 11, 812.—
    (β).
    With dat.:

    sibi factis mens,

    Lucr. 3, 1018.—
    (γ).
    With in:

    nuila sibi turpi in re,

    Lucr. 6, 393.—
    (δ).
    With acc. and inf. as object, Ter. Ad. 3, 2, 50: etsi mihi sum conscius, numquam [p. 427] me nimis cupidum fuisse vitae, Cic. Tusc. 2, 4, 10; Quint. 12, 11, 8.—
    (ε).
    With rel. - or subj.-clause:

    cum sibi conscius esset, quam inimicum deberet Caesarem habere,

    Hirt. B. G. 8, 44 fin. —With adv.:

    mulieres male sibi consciae,

    Just. 2, 5, 7.— Absol.:

    ego pol, quae mihi sum conscia, hoc certo scio, etc.,

    Ter. Eun. 1, 2, 119:

    conscia mens ut cuique sua est, etc.,

    Ov. F. 1, 485.— Poet.:

    virtus,

    Verg. A. 12, 668.— Constrr. analogous to the Greek: conscius sum mihi benefacienti and benefaciens (sunoida emautôi pepoiêkoti or poiôn), are mentioned by Prisc. p. 1205 P., as much used earlier, but without exs. in proof.—
    B.
    In partic., conscious to one's self of wrong (rare, and mostly poet.):

    nihil est miserius quam animus hominis conscius,

    Plaut. Most. 3, 1, 13:

    animus,

    Lucr. 4, 1131; Sall. C. 14, 3; Sen. Hippol. 496.— Poet.:

    vultus,

    Sen. Herc. Fur. 692.

    Lewis & Short latin dictionary > conscius

  • 10 conscientia

    conscĭentĭa, ae, f. [conscio], a knowing of a thing together with another person, joint knowledge, consciousness (in good prose, and very freq.).
    I.
    A joint knowledge of something, a being privy to, a knowing along with others, privity, cognizance, etc.
    (α).
    With gen. subj.:

    omnium horum,

    Cic. Cat. 1, 1, 1; so,

    hominum,

    id. Fin. 2, 9, 28:

    plurium,

    Liv. 2, 54, 7:

    liberti unius,

    Tac. A. 6, 21; cf. Suet. Calig. 56 al.:

    generis humani,

    Tac. Agr. 2.—
    (β).
    With gen. obj. (thus for the most part in Tac.):

    in conscientiam facinoris pauci asciti,

    Tac. H. 1, 25:

    facti,

    id. A. 2, 22:

    conjurationis,

    id. H. 1, 42:

    stupri,

    Dig. 48, 5, 29.— Plur.:

    consilia conscientiaeque ejus modi facinorum,

    Cic. Clu. 20, 56. —
    (γ).
    Absol.:

    non modo eos persequi, ad quos maxime culpa corrupti judicii, sed etiam illos, ad quos conscientiae contagio pertinebit,

    Cic. Verr. 2, 5, 71, § 183:

    qui non modo a facti verum etiam a conscientiae suspitione afuit,

    id. Cael. 10, 23:

    nocte perfugit Tanagram, suam conscientiam metuens,

    Liv. 33, 28, 10:

    simulare,

    Tac. A. 2, 40; 4, 3; cf. id. H. 1, 28; Curt. 7, 1, 31.—
    II.
    Consciousness, knowledge, feeling, sense.
    A.
    In gen. (rare).
    (α).
    With gen.:

    unde haec illis tanta modestia, nisi a conscientiā virium et nostrarum et suarum?

    Liv. 8, 4, 10 (cf. g); so,

    contracti culpā periculi,

    id. 3, 2, 11:

    suae infirmitatis,

    Quint. 1, 2, 10:

    rebellionis,

    Tac. A. 12, 31; cf.

    defectionis,

    id. Agr. 16:

    victoriae,

    id. ib. 27:

    unionum in somno quoque,

    Plin. 33, 3, 12, § 40:

    amissae fortunae,

    a recollection, Flor. 2, 12, 10:

    ipsa pulcherrimi facti,

    Cic. Phil. 2, 44, 114:

    officii mei benevolentiaeque,

    id. Fam. 3, 7, 6 fin.:

    scelerum tuorum,

    id. Pis. 17, 39; cf. Sall. C. 5, 7:

    peccatorum,

    Cic. Par. 5, 3, 40:

    culpae,

    Liv. 28, 19, 1 et saep.—In plur., Cic. Clu. 20, 56:

    te conscientiae stimulant maleficiorum tuorum,

    id. Par. 2, 2, 18; cf. under B. 2.—
    * (β).
    With de: satisfactionem ex nullà conscientiā de culpā proponere decrevi, Cat. ap. Sall. C. 35, 2; cf. conscius, I. d—
    (γ).
    With rel.-clause (very rare):

    illi conscientia, quid abesset virium, detrectavere pugnam,

    Liv. 3, 60, 6; 28, 19, 5.—
    (δ).
    Absol.: ut nostram stabilem conscientiam contemnamus, aliorum errantem opinionem aucupemur, self-consciousness, Cic. Fin. 2, 22, 71:

    illud se tacere suam conscientiam non pati,

    Liv. 5, 25, 6:

    in veris quoque sufficit conscientia,

    consciousness, Quint. 11, 1, 17: sine hac quidem conscientiā ipsa illa ex tempore dicendi facultas inanem modo loquacitatem dabit, without this feeling, equiv. to without this persuasion, id. 10, 3, 2:

    quamvis capite defectionis ablato manebat plerisque militum conscientia,

    Tac. H. 1, 5.— So pregn., with ne, a conscientious fear, guilty fear, Tac. Agr. 42.—
    B.
    In partic., a consciousness of right or wrong, the moral sense, conscience:

    magna vis est conscientiae... in utramque partem, ut neque timeant qui nihil commiserint et poenam semper ante oculos versari putent qui peccarint,

    Cic. Mil. 23, 61; cf.:

    et virtutis et vitiorum grave ipsius conscientiae pondus,

    id. N. D. 3, 35, 85:

    bona conscientia turbam advocat, mala etiam in solitudine anxia atque sollicita est,

    Sen. Ep. 43, 5:

    ad purgandam publicam conscientiam,

    Just. 31, 4, 3:

    recta,

    a good conscience, Cic. Att. 13, 20, 4; cf.

    egregia,

    Liv. 29, 33, 9: bona, Cels. ap. Quint. 2, 15, 32; Quint. 6, 1, 33; 9, 2, 93; Tac. Agr. 1:

    optima,

    Plin. Ep. 1, 12, 3:

    salvā bonā conscientiā,

    Sen. Q. N. 4, praef. §

    15: integra,

    Front. 1, 9, 3; Lact. 5, 19, 32:

    mala,

    a bad conscience, Sall. J. 62, 8; Quint. 12, 1, 3:

    infelix,

    id. 6, prooem. § 10.—
    * b.
    Prov.:

    conscientia mille testes,

    Quint. 5, 11, 41.—
    2.
    Sometimes absol. for a good, or for a bad conscience.
    a.
    A good conscience:

    mea mihi conscientia pluris est quam omnium sermo,

    Cic. Att. 12, 28, 2; cf.:

    illud est hominis magni... maximi aestimare conscientiam mentis suae, etc.,

    id. Clu. 58, 159:

    in quibus ego nec dissentire a nostris salvā gratiā nec consentire salvā conscientiā possum,

    Sen. Ep. 117, 1:

    ad sacrificium integrā conscientiā venire,

    Lact. 5, 19, 32; Front. Strat. 1, 9, 3.—
    b.
    A bad conscience:

    hunc tu quas conscientiae labes in animo censes habuisse?

    Cic. Off. 3, 21, 85; id. Cat. 2, 6, 13; id. Leg. 1, 14, 40; Sall. C. 15, 4; id. J. 35, 4; Quint. 5, 13, 46.—In the same sense:

    animi,

    Cic. Fin. 2, 16, 53; 2, 17, 54; id. Att. 13, 49 fin.; Caes. B. C. 3, 60; Phaedr. 3, prol. 47; and in plur.:

    suae (quemque) malae cogitationes conscientiaeque animi terrent,

    Cic. Rosc. Am. 24, 67.

    Lewis & Short latin dictionary > conscientia

  • 11 insciens

    in-scĭens, entis, adj., unknowing.
    I.
    Without knowledge, unaware:

    si peccavi, insciens feci,

    Ter. Heaut. 4, 1, 19:

    nihil me insciente esse factum,

    without my knowing it, Cic. Fam. 5, 2, 3:

    saepe jam Plus insciens quis fecit quam prudens boni,

    Plaut. Capt. prol. 45; cf.

    sq.: me apsente atque insciente,

    id. Trin. 1, 2, 130:

    utrum inscientem vultis contra foedera fecisse, an scientem?

    Cic. Balb. 5, 13.— With de and abl.:

    de eorum verbis,

    Plaut. Trin. 1, 2, 178 al. —
    II.
    Ignorant, stupid, silly:

    abi, sis, insciens,

    Ter. Phorm. 1, 2, 9. — Hence, adv.: inscĭenter, unknowingly, ignorantly, stupidly:

    facere,

    Cic. Top. 8, 32:

    tuba inflata,

    Liv. 25, 10, 4. — Sup.:

    interpretari,

    Hyg. Astr. 2, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > insciens

  • 12 inscienter

    in-scĭens, entis, adj., unknowing.
    I.
    Without knowledge, unaware:

    si peccavi, insciens feci,

    Ter. Heaut. 4, 1, 19:

    nihil me insciente esse factum,

    without my knowing it, Cic. Fam. 5, 2, 3:

    saepe jam Plus insciens quis fecit quam prudens boni,

    Plaut. Capt. prol. 45; cf.

    sq.: me apsente atque insciente,

    id. Trin. 1, 2, 130:

    utrum inscientem vultis contra foedera fecisse, an scientem?

    Cic. Balb. 5, 13.— With de and abl.:

    de eorum verbis,

    Plaut. Trin. 1, 2, 178 al. —
    II.
    Ignorant, stupid, silly:

    abi, sis, insciens,

    Ter. Phorm. 1, 2, 9. — Hence, adv.: inscĭenter, unknowingly, ignorantly, stupidly:

    facere,

    Cic. Top. 8, 32:

    tuba inflata,

    Liv. 25, 10, 4. — Sup.:

    interpretari,

    Hyg. Astr. 2, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > inscienter

  • 13 imperitus

    impĕrītus ( inp-), a, um, adj. [2. inperitus], inexperienced in any thing, not knowing, unacquainted with, unskilled, ignorant, without experience (class.; syn.: ignarus, rudis; opp. prudens, callidus); constr. usually with the gen. or absol., rarely with in.
    (α).
    With gen.:

    homines adulescentulos, inperitos rerum,

    Ter. And. 5, 4, 8:

    summi juris peritissimus, civilis non imperitus,

    Cic. Rep. 5, 3:

    imperitus foederis, rudis exemplorum, ignarus belli,

    id. Balb. 20, 47; cf. id. de Or. 3, 44, 175: homo imperitus morum, agricola et rusticus, with no experience of life, id. Rosc. Am. 49, 143:

    homines barbari et nostrae consuetudinis imperiti,

    Caes. B. G. 4, 22, 1; cf. id. ib. 1, 44, 17:

    conviciorum,

    Auct. Her. 4, 10, 14:

    lyrae,

    Quint. 1, 10, 19:

    poëmatum quoque non imperitus,

    Suet. Aug. 89.—
    (β).
    Absol.:

    homine inperito numquam quicquam injustius,

    Ter. Ad. 1, 2, 18:

    cum in theatro imperiti homines, rerum omnium rudes ignarique consederant,

    Cic. Fl. 7, 16:

    callidum imperitus fraudasse dicitur,

    id. Rosc. Com. 7, 21:

    sin apud indoctos imperitosque dicemus,

    id. Part. 26, 92; cf. id. Rep. 1, 16:

    cum imperiti facile ad credendum impellerentur,

    id. ib. 2, 10:

    uti prudentes cum imperitis manus consererent,

    Sall. J. 49, 2:

    ne quis imperitior existimet, me, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 46, 135; so,

    imperitiores quidam,

    Quint. 1, 10, 28:

    contio quae ex imperitissimis constat, etc.,

    Cic. Lael. 25, 95:

    multitudo imperita et rudis,

    Liv. 1, 19, 4.—Rarely of things:

    ingenium,

    Plaut. Trin. 3, 2, 39:

    poëma imperito quodam initio fusum,

    Quint. 9, 4, 114.—
    (γ).
    With in:

    in his non imperitus,

    Vitr. 1, 1: in verbis adeo imperitus, Quint 1, 4, 27; 12, 3, 5.— Hence, adv.: impĕrītē, unskilfully, ignorantly, awkwardly:

    imperite absurdeque fictum,

    Cic. Rep. 2, 15:

    dicebat Scipio non imperite,

    id. Brut. 47, 175:

    excerpta,

    Quint. 2, 15, 24.—Ellipt.: hoc imperite ( suppl. factum), Cic. Phil. 2, 32, 81.— Comp.:

    quid potuit dici imperitius?

    Cic. Balb. 8, 20.— Sup.:

    cum est illud imperitissime dictum,

    Cic. Balb. 11, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > imperitus

  • 14 inperitus

    impĕrītus ( inp-), a, um, adj. [2. inperitus], inexperienced in any thing, not knowing, unacquainted with, unskilled, ignorant, without experience (class.; syn.: ignarus, rudis; opp. prudens, callidus); constr. usually with the gen. or absol., rarely with in.
    (α).
    With gen.:

    homines adulescentulos, inperitos rerum,

    Ter. And. 5, 4, 8:

    summi juris peritissimus, civilis non imperitus,

    Cic. Rep. 5, 3:

    imperitus foederis, rudis exemplorum, ignarus belli,

    id. Balb. 20, 47; cf. id. de Or. 3, 44, 175: homo imperitus morum, agricola et rusticus, with no experience of life, id. Rosc. Am. 49, 143:

    homines barbari et nostrae consuetudinis imperiti,

    Caes. B. G. 4, 22, 1; cf. id. ib. 1, 44, 17:

    conviciorum,

    Auct. Her. 4, 10, 14:

    lyrae,

    Quint. 1, 10, 19:

    poëmatum quoque non imperitus,

    Suet. Aug. 89.—
    (β).
    Absol.:

    homine inperito numquam quicquam injustius,

    Ter. Ad. 1, 2, 18:

    cum in theatro imperiti homines, rerum omnium rudes ignarique consederant,

    Cic. Fl. 7, 16:

    callidum imperitus fraudasse dicitur,

    id. Rosc. Com. 7, 21:

    sin apud indoctos imperitosque dicemus,

    id. Part. 26, 92; cf. id. Rep. 1, 16:

    cum imperiti facile ad credendum impellerentur,

    id. ib. 2, 10:

    uti prudentes cum imperitis manus consererent,

    Sall. J. 49, 2:

    ne quis imperitior existimet, me, etc.,

    Cic. Rosc. Am. 46, 135; so,

    imperitiores quidam,

    Quint. 1, 10, 28:

    contio quae ex imperitissimis constat, etc.,

    Cic. Lael. 25, 95:

    multitudo imperita et rudis,

    Liv. 1, 19, 4.—Rarely of things:

    ingenium,

    Plaut. Trin. 3, 2, 39:

    poëma imperito quodam initio fusum,

    Quint. 9, 4, 114.—
    (γ).
    With in:

    in his non imperitus,

    Vitr. 1, 1: in verbis adeo imperitus, Quint 1, 4, 27; 12, 3, 5.— Hence, adv.: impĕrītē, unskilfully, ignorantly, awkwardly:

    imperite absurdeque fictum,

    Cic. Rep. 2, 15:

    dicebat Scipio non imperite,

    id. Brut. 47, 175:

    excerpta,

    Quint. 2, 15, 24.—Ellipt.: hoc imperite ( suppl. factum), Cic. Phil. 2, 32, 81.— Comp.:

    quid potuit dici imperitius?

    Cic. Balb. 8, 20.— Sup.:

    cum est illud imperitissime dictum,

    Cic. Balb. 11, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > inperitus

См. также в других словарях:

  • Knowing and the Known — is a 1949 book by John Dewey and Arthur Bentley. A full version of the book in pdf is available from the American Institute for Economic Research. [http://www.aier.org/aier/otherpublications/KnowingKnown/KnowingKnownFullText.pdf] Overview As well …   Wikipedia

  • Without Doubt — by Andy Clausen (1991)    This lively book of poetry was published just a few years after the fall of the Berlin Wall and amid the rapid changes that were taking place within the former Soviet Union. As a poet who had been deeply influenced by… …   Encyclopedia of Beat Literature

  • Knowing — Know Know (n[=o]), v. t. [imp. {Knew} (n[=u]); p. p. {Known} (n[=o]n); p. pr. & vb. n. {Knowing}.] [OE. knowen, knawen, AS. cn[ a]wan; akin to OHG. chn[ a]an (in comp.), Icel. kn[ a] to be able, Russ. znate to know, L. gnoscere, noscere, Gr.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Levels of Knowing and Existence — infobox Book | name = Levels of Knowing and Existence title orig = translator = image caption = author = Harry L. Weinberg illustrator = cover artist = country = United States language = English series = genre = Philosophy publisher = Harper and… …   Wikipedia

  • Everyone Worth Knowing — Infobox Book name = Everyone Worth Knowing title orig = translator = image caption = Paperback edition author = Lauren Weisberger illustrator = cover artist = Evan Gaffney (design); Nick Dewar (illustration) country = United States language =… …   Wikipedia

  • Self-knowing — Self know ing, a. 1. Knowing one s self, or one s own character, powers, and limitations. [1913 Webster] 2. Knowing of itself, without help from another. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • How to Succeed in Business Without Really Trying — Infobox Musical name = How to Succeed in Business Without Really Trying caption = 1995 Revival Logo music = Frank Loesser lyrics = Frank Loesser book = Abe Burrows Jack Weinstock Willie Gilbert basis = How to Succeed Without Really Trying by… …   Wikipedia

  • River Without Buoys — Directed by Wu Tianming Produced by Luo Xueying Written by Ye Weilin Starring Li Wei Tao Yuling Hu Ro …   Wikipedia

  • World Without End (novel) — infobox Book | name = World Without End title orig = translator = image caption = Cover art of World Without End , UK edition (2007) author = Ken Follett illustrator = cover artist = country = UK language = English series = genre = Historical… …   Wikipedia

  • What Would We Do Without You? — Infobox Television episode Title = What Would We Do Without You? Series = Desperate Housewives Caption = Season = 3 Episode = 22 Airdate = May 13, 2007 Production = 322 Writer = Bob Daily Director = Larry Shaw Guests = Episode list = List of… …   Wikipedia

  • epistemology — epistemological /i pis teuh meuh loj i keuhl/, adj. epistemologically, adv. epistemologist, n. /i pis teuh mol euh jee/, n. a branch of philosophy that investigates the origin, nature, methods, and limits of human knowledge. [1855 60; < Gk… …   Universalium

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»